BRIKOLAJE EKOLOGIKOA
Hondakinak zuzen sailkatzeko gakoak
Birziklatu zalantzarik gabe
Ibon Hormaeche
Pertsona bakoitzak hondakin kopuru handia sortzen du egunero. Hala eta guztiz ere, hondakin horietatik asko berrerabili edo birziklatu daitezke, sailkapen egokia egiten badugu eta bakoitza dagokion lekuan botatzen badugu.
Berrerabili edo birziklatu aurretik hondakinak egoki sailkatu ahal izateko, edukiontzi ezberdinak dauzkagu, zabor motaren arabera. Ohikoenak honakoak dira: papera eta kartoia, ontziak, beira, eta errefusa. Era berean, gero eta hedatuago daude (eta epe laburrera are hedatuago egongo dira) etxeko olioa botatzeko ontziak eta frakzio organikora bideratutako edukiontzi marroiak.
Halaber, Garbiguneak edo puntu garbiak ere eskura dauzkagu, edukiontzi espezifikorik ez duten hondakinak utzi ahal izateko.
Birziklatzearen garrantzia
Birziklatzea praktika sozial garrantzitsua da oso, eta ingurumena mantentzen laguntzen digu, honako abantaila nagusiak dituelarik:
- Energia aurrezpena: energia gutxiago gastatzen da produktu bat material birziklatuz fabrikatzen, lehen-eskuko materialez fabrikatzen baino.
- Zaborren murrizketa: berrerabili egiten dugu, eta birziklatuz gure planetan zabor gutxiago egon dadin eragiten dugu, tratatu beharreko hondakin-errefusa kopurua murriztuta.
- Baliabide naturalen babesa: guztiok dakigu baliabideak mugatuak direla; hortaz, birziklatzen dugunean ez ditugu baliabide naturalak behar baino gehiago ustiatzen eta bizi berria ematen diegu dagoeneko agortuta dauden produktuei.
Birziklatzea eta kolorekako sailkapena
Ondorioz, funtsezkoa da birziklatze-edukiontzi bakoitzean zer bota behar den jakitea, hondakinak zuzen banatu eta horien birziklapena erraztu ahal izateko. Gurean, honako birziklatze-edukiontziak erabiltzen ditugu:
Edukiontzi horia: ontziak
Zer bota behar dugu bertan: Metal eta plastikozko ontzi arinak edo brick-ak.
- Brick erako ontziak (esnea, zukuak…)
- Boteak, latak eta elikagaien metalezko ontziak
- Botilak, garrafak eta plastikozko bestelako ontziak
- Potoen tapak eta plastikozko poltsak
- Aerosol eta spray ez-toxikoak
- Aluminiozko papera eta film-a
- Haragi edo frutaren erretiluak, kortxo zurizkoak (porexpan).
- Etxeko garbiketa-produktuen botila hutsak
Zer EZ dugu bota behar: Plastiko edo metalezko ontzi arinak edo brick-ak ez diren elementu oro:
- Pintura edo produktu kimikoen potoak
- Material toxiko edo arriskutsuak izan dituzten ontziak
- Jostailu eta zinta magnetikoak
- Eskuilak
- Pertsianak eta pertxak
- PVCzko hodiak
- Mahai-tresnak eta zartaginak
Edukiontzi marroia: materia organikoa
Zer bota behar dugu bertan:
- Lorezaintza hondakinak eta janari begetal gordin edo prestatua
- Hezurrak eta fruta zein barazkien azalak
- Kafe-hondarrak zein iragazkiak eta infusio-poltsatxoak
- Kortxo naturalezko tapoiak
- Sukalde edo komuneko papera eta erabilitako paperezko ahozapiak
- Fruitu lehorren eta arrautzen oskolak
- Txotxak, pospoloak eta egurrezko hondakin txikiak
Zer EZ dugu bota behar:
- Haragiak, arrainak eta itsaskiak (prestatuak edo gordinak)
- Olioak edo olio-hondarrak dauzkaten paperak
- Errautsak, xurgagailu edo erraztatze hondakinak, lurra eta tabako hondarrak
- Pixoihalak, erabilitako paperezko zapiak eta higiene produktuak
- Gizaki zein animalien gorozkiak
Edukiontzi urdina: papera eta kartoia
Zer bota behar dugu bertan:
- Egunkariak, liburuak, gutun-azalak, aldizkariak, propaganda, telefono-gidak.
- Paperezko poltsa eta ontziak, kartoizko kutxak (bota aurretik tolestu behar dira).
- Kartoizko arrautza-ontziak.
Zer EZ dugu bota behar:
- Paper eta plastikozko ontzi mistoak, brick-ak.
- Paper oso zikinak (sukaldean erabilitakoak edo paperezko mahai-zapiak).
- Kortxo zuria (porexpan).
- Pixoihalak.
- Paper plastifikatua, ezkoztatua, metalizatua.
Edukiontzi zuria: hondakin ugarikoa edo berrerabiltzekoa
Orokorrean, tamaina txikiko objektu berrerabilgarriak; hala nola, jantziak, oinetakoak, osagarriak, liburuak, jostailuak, bazar eta gailu elektriko eta elektroniko txikiak.
Edukiontzi berdea: beira
Zer bota behar dugu bertan:
- Beirazko botilak
- Kontserba potoak eta flaskoak
- Lurrin eta kosmetikoen flaskoak
Zer EZ dugu bota behar:
- Botila eta potoen tapoiak
- Fluoreszenteak eta bonbillak
- Ispiluak edo leihoetako kristalak
- Sendagaien poteak
- Produktu toxiko edo arriskutsuak izan dituzten potoak
- Kristalezko baxera (kopak, platerak…)
- Kotxeko kristalak
Edukiontzi laranja: erabilitako olioa
Etxean erabilitako olioa botatzeko ontzia da, hau da, sukaldean erabiltzen den olioa zenbait aldiz erabili ondoren baztertzeko balio du. Mota honetako edukiontzirik izan ezean, Garbigune batean utzi beharko da. Ontzi birziklatu batean sartu behar da, hau da, ezin da zuzenean bota. Inoiz ez da harraskatik edo komunetik behera bota behar, hoditeria buxatzeaz gain, hondakin-uren tratamendua zaildu egiten baitu.
Edukiontzi berde ilun edo grisa: errefusa
Zer bota behar dugu bertan:
- Erraztatze edo xurgagailu hondarrak
- Zigarrokinak eta tabako errautsak
- Pixoihalak eta higiene produktuak
- Bizar-xaflak eta ileak
- Hortz-eskuilak eta kotoiak
- Txikleak
- Lanbasa, baieta eta xurgagailu-poltsak
- Animalien gorozkiak
- Plater edo apaingarrien portzelana
- Boligrafoak eta arkatzak
Zer EZ dugu bota behar:
- Jostailuak
- Pilak
- Arropa
- Edozein motatako bonbillak
Garbiguneak
Garbigunea Etxeko Hondakinak eta Antzekoak Selektiboki biltzeko Zentroa da, puntuak Bizkaian sakabanatuta daude eta herritarren esku daude DOHAINIK erabiltzeko, birziklatu, berrerabili edo balorizatu daitezkeen materialak bertan utzi ahal izateko.
www.garbiker.bizkaia.eus webgunean horien inguruko informazio osoa jasota dago: kokapena eta banaketa, zerbitzuak, arreta-ordutegiak eta funtzionamendu- araudia.
Fitxategi hauek kontsultatzeko Adobe Reader dohainiko programa behar duzu, erabili esteka deskargatzeko.